Doğa ve Yürüyüş Üzerine Seçme Denemeler / Henry David Thoreau

Yazar    : Henry David Thoreau
Yayınevi : Everest Yayınları
Çeviri   : Aytek Sever
Orijinal İsim : Excursions
Orijinal Dil  : İngilizce
Orijinal Yayın Tarihi : 1923
Çeviri Yayın Tarihi : 2016

'Doğa iyi eğitimli, tarafsız bir öğretmendir, kaba fikirler saçmaz ya da kimseyi pohpohlamaz; ne köktencidir, ne muhafazakar. Düşünün, ay ışığı nasıl da medeni, nasıl da vahşidir!' s.128

Henry David Thoreau'nun sadece ismini okuduğumda bile içimde eski zamanlara dair bir his uyanıyor. Aynen bu his gibi Thoreau 19. yüzyılda yaşamış çok etkili Amerikalı yazarlardan bir tanesi. Thoreau'nun kendisini veya yazılarını tanımlarken doğa ve varoluş kelimeleri hep ön plana çıkıyor. Türkiye'de en çok bilinen yapıtları Walden ve Sivil İtaatsizlik. 'Doğa ve Yürüyüş Üzerine' gerek şeçilen makaleler gerekse çevirinin kalitesi olarak baktığımızda bence çok başarılı.

Her geçen gün doğadan daha da uzaklaştığımız bu dönemde 'Doğa ve Yürüyüş Üzerine'yi okumak çok iyi geldi. Beni çocukluğumun bahçelerine, ormanlarına, dağına, denizine geri döndürdü. Ve içim acıyarak tekrar şunu fark ettim ki; içinde yaşadığımız şehirler, hayatımıza egemen olan teknoloji ve sosyal medya ve tabii ki gündelik hayatlarımızın hızı, doğanın içinde yaşadığımız birçok anıyı neredeyse onulmaz bir şekilde geçmişe gömmüş durumda. 

Anı yaşamaktan ziyade elimizin altındaki akıllı telefonlar ile o anı dondurup, sosyal medayada paylaşıp, beğeni almak üzerine dönüşen alışkanlıklarımızdan bir miktar uzaklaşmanın beni nerelere götürebileceğini hatırlatan çok iyi bir uyaran oldu. 

Evimizde küçük bir insan yaşamaya başladığından beri etrafıma daha farklı bakmaya başlamıştım. Ama Thoreau'nun anlatılarının da etkisi ile, sabahları evden çıktığımızda havayı içimize çekip birbirimize tarif etmeye başladık. Günün güneşli mi, yağmurlu mu, rüzgarlı mı olduğunu gerçekten fark eder hale geldik. Şehrin içinde bile olsak aslında doğanın her an değişken ve hatta bir bilinmeyen olduğunun farkına varmaya başladık. 

Yazarın ölümünden sonra bazı makalelerinin toplandığı Geziler(Excursions) kitabından, bilimsel olan kimi makalelerin dışarıda bırakılması ile yapılan bu seçki, Aytek Sever'in keyifli çevirisi ile dilimize kazandırılmış. Kitap, Walden için Bill Mckibben'nın (350.org'un kurucusu) 1997'de yazdığı önsöz ve Ralph Waldo Emerson'nun Thoreau'nun yaşamöyküsünü anlattığı sonsöz ile daha da zenginleştirilmiş. 

Bill Mckibben'nın dediği gibi aklımızın hareketini durdurup, gerçekten doğayı hissedebilmemiz için 3-4 gün geçmesi gerektiğine katılıyorum. Ama bunu sağlayamadığımız zamanlarda, gökyüzüne bakıp, o anı hissedip, nefes alabileceğimize de inanıyorum. Grinin hakim olduğu bu kış aylarında bulutların arkasından yayılan güneş hüzmeleri gibi bir aydınlık yaratan bu kitabı, doğaya hasret kaldığını hisseden herkese kesinlikle öneririm.