Çarşamba, Ağustos 13, 2014

Stefan Zweig'ın Son Günleri / Laurent Seksik

Yazar    : Laurent Seksik
Yayınevi : Can Sanat Yayınları
Çeviri   : Sosi Dolanoğlu
Orijinal İsim : Les dernier jours de Stefan Zweig
Orijinal Dil  : Fransızca
Orijinal Yayın Tarihi : 2010
Çeviri Yayın Tarihi : 2012

Stefan Zweig'ın Son Günleri


'Kuşların ahenkli ötüşü, eli kulağındaki ilkbaharın umudu, doğacak günü haber veren en basit işaret ona ulaşmıyordu artık. Var olma duygusu yoktu içinde. Zaman ilerlemiyordu, dakikaların ve saatlerin akışı, Avusturya'yı terk ettiği o 6 Mart 1934 sabahı durmuştu.'


Kitap Stefan Zweig ve ikinci karısı Lotte'nin son altı ayını konu alıyormuş gibi gözükse bile bu altı ayın anlatımı içinde sürekli bir geçmişe gidip geliş var. Bu sayede, kısmen de olsa, hayatının ilk dönemleri ile ilgili bilgiye sahip olabiliyor insan. Kitabın biyografi değil roman diye sınıflandırmasının sebebi sanırım yazarın seçtiği anlatım tarzı. Üçüncü bir kişinin anlattığı biyografi yerine kişilerin kendi düşüncülerini aktardıkları bir roman gibi.


Zweig Viyana'yı Hitler'in Almanya'da lider olmasının hemen arkasından terk ediyor. Yani savaşın resmen başlamasından beş sene önce. Gelen katliamı öngörüp Viyana'yı terk etmesi birçok kişi tarafından korkaklık olarak nitelendiriliyor veya kendisi böyle nitelendirildiğini düşünüyor. Ve anladığım kadarı ile hayatının son dakikasına kadar, nötr bir yapısı olduğunu bile bile, diğerleri ile birlikte savaşa karşı savaşmadığı, yazmadığı, konuşmadığı için içten içe bir suçluluk duygusu hissediyor. 


Londra'ya taşındıktan sonra eski karısı Friderike Zweig'dan ayrılıp, en karanlık günlerinde kendisine ışık olacak Lotte ile evleniyor. Ama eski karısı ile ilişkisi bir şekilde hep devam ediyor.


Viyana'dan Londra'ya, sonra Bath'a, sonra New York'a ve en sonunda Brezilya'nın Petropolis şehrine taşınıyorlar. Ama her gittikleri yerde Avrupa'dan gelen en ufak bir haber, varlıklarını bir nebze daha aşağı çekmeye yetiyor.


Kaç dostuna veya kişiye yardım eli uzatabilir veya uzatamaz?

İnandığı gerçekler ne? 
Yahudiliğe veya başka bir dine nasıl bir inancı var?
Kendi dilinde kitap yazamayan bir yazar, hala yazar mıdır? 
İnsanın yaratabilmek için neye ihtiyacı var?
Yaratamadığı zaman insan nereye gider?

Bu ve benzeri sorular ve cevapları Zweig'ın bu dünyadan neden kendi rızası ile ve nasıl bir şeklinde ayrılmak istediğini anlamamız için biraz yardımcı oluyor. 

Hiç yorum yok: